NIEPRZYJEMNI TRAGARZE I DRĘCZĄCA PRZEŁĘCZ
William Ernest Bowman (1911-1985) był inżynierem i pisarzem, a największą sławę przyniosła mu książka „Rum Doodle. Zdobycie najwyższego szczytu świata” wydana w 1956 roku. Na pomysł jej napisania Bowman, który nigdy nie wszedł na górę wyższą niż Scafell Pike w Krainie Jezior (978 m), wpadł, spacerując sobie po rzeczonej krainie. Od razu stała się pozycją kultową, choć kolejnego brytyjskiego wydania doczekała się dopiero w 2001 roku.
U nas ukazała się dopiero w roku 2017, lepiej jednak późno niż wcale. To satyra na bombastyczną literaturę himalajską, szczególnie brytyjską, z epoki pierwszych wejść w górach wysokich, szczególną zaś inspirację stanowiły takie pozycje, jak „Annapurna” Maurice’a Herzoga czy „Ascent of Nanda Devi” H. W. Tilmana. Humor jak z Monty Pytona, zabawne i absurdalne przygody, dziwne obserwacje etnograficzne i straszny kucharz składają się na opowieść prześmieszną i wciągającą.
Książka ta zasługuję na rozsławienie z jeszcze z jednego powodu: jest doskonale przetłumaczona przez Grażynę Tłaczałę, której z powodzeniem udało się ominąć żleby i przewieszki specyficznego angielskiego humoru, idiomów i składni. Dobrą robotę wykonała również również redaktorka, pani Ewa Pietraszek. Mając w pamięci wyczyny innych wydawców literatury górskiej, chce się zakrzyknąć: „Da się? Da się!”.
A na zachętę taki oto smakowity fragment, który pragnę zadedykować członkom polskiej zimowej wyprawy na K2:
„[…] Miał nadzieję, że zarejestruje nią [kamerą] wszystkie działania zespołu. Firma, która dostarczyła aparat, doda stosowne romantyczne i katastroficzne ujęcia, wplecie patriotyczną pieśń, oryginalny materiał zdjęciowy zredukuje do minimum, po czym film, wedle światowych reguł, zostanie wprowadzony na światowy rynek jako epos opowiadający o brytyjskim heroizmie. Jeśli szczyt zostanie zdobyty, członkom zwycięskiego zespołu, o ile będą fotogeniczni i ich wiek nie przekroczy pięćdziesiątki, zaoferowany zostanie kontrakt na udział w filmie »Tarzan i Okrutny Bałwan«”.
Beata Słama (recenzja ukazała się w kwartalniku „Tatry)
William Ernest Bowman, „Room Doodle. Zdobycie najwyższego szczytu świata” (The Ascent of Rum Doodle), przekł. Grażyna Tłaczała, Wydawnictwo Sklepu Podróżnika, Warszawa 2017.