500 WSPANIAŁYCH HISTORYJEK
To jedna z moich ulubionych książek, prawdziwa perełka: „500 zagadek o Tatrach” Stefana Kwapiszewskiego. Jest ona jednym z tomów chwalebnej serii wydawanej przez wydawnictwo Wiedza Powszechna „500 zagadek o…”.
Stefan Kwapiszewski to pseudonim literacki i ukrył się pod nim Czesław Momatiuk, jeden z najwybitniejszych polskich wspinaczy lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych. Autorem ilustracji jest inny wybitny polskich wspinacz, Samuel Skierski, niezwykle zdolny grafik i malarz, który zginął w Alpach w wieku 26 lat. Obaj ci panowie zasługują właściwie na odrębne artykuły, tak wspaniałe są ich dokonania i tak niezwykłymi ludźmi byli.
Książka składa się z dwóch części: z pytań i odpowiedzi. Pytania często są podchwytliwe, a odpowiedzi obszerne, pisane z poczuciem humoru, zawierające mnóstwo ciekawostek. Zagadki dotyczą najróżniejszych zagadnień, od topografii i toponimii po przyrodę, historię i folklor. Moim ulubionym rozdziałem jest ostatni, zatytułowany „Cicer cum caule” (Groch z kapustą). Możemy się z niego dowiedzieć, jak brzmi łacińska nazwa jamnika jaskiniowego, ile metrów ma północna ściana Piku Dziesięciolecia, skąd pochodzi nazwa Żleb pod Wysranki oraz na jakiej formacji wspinacz Szurek poprowadził drogę. Książka to błyskotliwa, przyniesie mnóstwo uciechy, szczególnie na spotkaniach towarzyskich, gdy można się nawzajem egzaminować z wiedzy o naszych ulubionych górach. I dużo, dużo nauczyć. Tak więc do antykwariatów, na Allegro, drodzy czytelnicy, a nie pożałujecie.
PS. Czesław Momatiuk, już pod własnym nazwiskiem, napisał jeszcze jedną pozycję z tej serii: „500 zagadek o Lublinie i ziemi lubelskiej”.
Beata Słama
Stefan Kwapiszewski, „500 zagadek o Tatrach”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969.
